استراتژی ، برنامه‌محوري و مدیریت لازمه تحقق توسعه پايدار استان کردستان

تا به حال هیچ دقت کرده اید که ما نظام مهندسی داریم، نظام پزشکی داریم اما نظام مدیریت نداریم! 

مفهوم استراتژی زاييده رقابت و محدوديت است. ما انسان ها و کسب وکارها و ملت ها در جهانی پر از رقابت و محـدوديت زنـدگی می‌کنیم. زمان، توان، پول و اعتبارمان هم محدود است. نمی‌توانیم در همه حوزه‌ها ورود کنیم. نمی‌توانیم در همه عرصه ها عالی باشیم. نمی توانیم به همه موضوعات توجه کنیم. صرف منابع محدود در انبوهی از موضوعات (مهم و غيرمهم) جریمه‌اش واگذاری بازی به کسانی است كه منابع محدود خـود را بر موضوعات مهم و درست متمركز كرده اند.

تا به حال هیچ دقت کرده اید که ما نظام مهندسی داریم، نظام پزشکی داریم اما نظام مدیریت نداریم! یعنی آن دو رشته، از دستاوردهای رشته مدیریت یعنی نظام بخشی استفاده کرده اند اما مدیریتی ها خود از کوزه شکسته آب می خورند. تا به حال بارها شنیده ایم که اقتصاددانان بیانیه صادر کرده اند اما تا به حال نشنیده ایم که مدیریتی ها و استادان فن اداره ، سازمان خطاب به مسئولی بیانیه داده باشند. اصلأ آیا تشکلی برای تعامل و تجمیع اندیشه و دانش آنان وجود دارد؟

بر این اساس دانش و فن مدیریت به شدت برای پیشرفت استان ما لازم است و هنر مدیریت استفاده درست و افزایش بهره‌وری است که باید به درستی در رفع مشکلات موجود استان به کار گرفته شود.

مدیران ما(فرمانداران، معاونین، رئوسای ادارات و..) باید بدانند و تجربه ثابت کرده است: آنقدر مسائل، مشکلات، چالش ها، حاشیه ها و تنش ها زیاد است که اگر برنامه راهبردی مدیریتی نداشته باشند، آن ها (چالش ها و حاشیه ها) ما را با خود خواهند برد.

امروزه همه سازمان ها بیانیه های زیبا دارند و اسناد راهبردی و فرآیندهای عریض و طویل و جلسات طولانی اما ته قضيه چیزی در نمی آید. میان این همه سند و نوشته و گزارش، یک چیز مفقود است: استراتژی!

ماهیت استراتژی، تشخیص مسایل و موضوعات اصلی و تمركز منابع (زمان- توان - سرمایه - ارتباطات) در جهت تحقـق منـافع نهفتـه در آنهاسـت. در چنين شرايطي تحقق مديريت مطلوب شهرستان، استان و کشور عزیز ما ایران، نیازمند هم افزایی ظرفیت های درونی برای راهبری درست و اصولی طرح و بدون بهره‌گيري از برنامه‌ريزي، محال و غير ممكن خواهد بود. به ‌ويژه در اين مقطع زماني كه همسو با رشد علم و فناوري، نيازهاي شهروندان نيز همواره در حال تغيير و رو به افزايش است.

بدون برنامه، تحقق توسعه همه‌جانبه و پايدار در تمامي ابعاد توسعه اعم از عمراني، خدماتي، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي امكان پذير نخواهد بود و در تدوين برنامه‌هاي توسعه محلي الزاماً بايستي به برنامه‌هاي فرادست اعم از برنامه‌های پنج ساله توسعه، سند چشم‌انداز بیست ساله کشور، سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبري، نقشه جامع علمی کشور و امثالهم توجه شود و تمامي برنامه‌هاي توسعه در تمامي سطوح خود بايستي با يكديگر در ارتباط بوده و مكمل يكديگر باشند.

با توجه به مطرح شدن موضوعات جديدي در عرصه مديريت شهري همچون شهر كارآفرين، شهر هوشمند، شهر دانش پايه، شهر ايراني– اسلامي، شهر دوستدار محيط زيست، شهر دوستدار سالمند، شهر دوستدار كودك و ... آیا در استان ما در تدوين برنامه‌هاي توسعه شهر به اين مقوله‌ها توجه جدي شده است؟ و از سوي ديگر تحقق اين رويكردها بدون داشتن برنامه منسجم امكان‌پذير خواهد بود؟

همواره قدرت در شکل سیاسی خودش متولی تدوین و اجرای مدل توسعه و مدیریت در کشور بوده است، با داشتن برنامه مدون، سیاستی و دقیق به منظور کاهش چالش ها و مشکلات استان، توانایی ایجاد استراتژی انتخاب مدیران توانمند، برنامه محور و توانایی ارتقاء جایگاه دولت در مختصات قدرت سیاسی استان فراهم خواهد شد. 

 تجویز راهبردی: استراتژی انشاء نویسی نیست، مشتی جملات زیبا و باکلاس نیست. استراتژی یعنی چند انتخاب درست سرنوشت ساز خواهد بود. تفاوت آدم ها، کسب وکارها، ادارات و کشورهای موفق در فکر کردن به همین سه سوال نهفته است. این فرمول ساده را بخاطر بسپارید: تشخیص، تدبیر، تخصیص!

مهندس جمال میرزائی

کارشناس ارشد مهندسی عمران